W rocznicę Stanu Wojennego - nie zapominajmy

10 grudnia 2019 Wydanie 46/2019
W rocznicę Stanu Wojennego
- nie zapominajmy
Ewa i Stanisław Pietruszka

13 grudnia 2016 r. tj. 3 lata temu zostali odznaczeni przez Prezydenta RP Krzyżem Wolności i Solidarności trzej mieszkańcy powiatu myślenickiego, z Gruszowa i Krzyworzeki: znany rzeźbiarz Stanisław Pietruszka wraz z żoną Ewą Pietruszką oraz Stanisław Łaszczyk.

W stanie wojennym, do końca lat 80-siątych XX w. działali w strukturach Solidarności Walczącej i Ogólnopolskim Komitetecie Oporu Rolników i Solidarności Rolników Indywidualnych w gminie Raciechowice. Stworzyli własną sieć kolportażową i w rejonach wiejskich rozprowadzali wydawnictwa i prasę podziemną takich organizacji jak: Solidarność Zwycięży, Solidarność Rolników, Solidarność Walcząca, rozrzucali ulotki.

W domu państwa Stanisława i Ewy Pietruszków w Gruszowie do 1989 r. było miejsce konspiracyjnych spotkań opozycjonistów. Jednocześnie był to ważny punkt kontaktowy małopolskich opozycjonistów. Przebywał tu ukrywający się przywódca OKOR-u Józef Teliga. Państwo Pietruszkowie organizowali zbiórki pomocy materialnej dla osób więzionych za przekonania oraz ich rodzin.

Stanisław Łaszczyk do 1989 r. uczestniczył w konspiracyjnych spotkaniach u Ojców Cystersów w Krakowie-Mogile pod przykrywką „Dni skupienia Rolników”. Współorganizował uroczystości patriotyczne 3 maja, 11 listopada i 15 sierpnia. Po 1988 r. był delegatem na zjazdy krajowe i wojewódzkie „Solidarności” Rolników Indywidualnych.

Solidarność Walcząca była polską, antykomunistyczną organizacją podziemną, założoną we Wrocławiu w czerwcu 1982 r. przez Kornela Morawieckiego. Jako jedna z niepodległościowych organizacji niezależnych, wywodziła się z NSZZ „Solidarność”, powstała w konsekwencji delegalizacji „Solidarności” przez komunistyczne władze PRL oraz wprowadzenia stanu wojennego. Jej celem było całkowite odsunięcie od władzy komunistów i przywrócenie Polsce niepodległości. Podziemna działalność Solidarności Walczącej to przede wszystkim szerokie propagowanie idei wolności, zwalczanie propagandy komunistycznej oraz przywrócenie prawdziwej informacji historycznych. Solidarność Walcząca organizowała masowe demonstracje uliczne. Budowała silne, wolnej od cenzury podziemne struktury wydawnicze. Silne struktury tej organizacji powstały głównie we Wrocławiu, na Dolnym Śląsku, w Gdańsku i na Pomorzu. W dawnym województwie krakowskim dominowała działalność związana ze związkową Solidarnością, a w samym Krakowie działalność Niezależnego Zrzeszenia Studentów oraz Konfederacji Polski Niepodległej. Choć tu struktury Solidarności Walczącej były słabsze, to na obrzeżach obecnego powiatu myślenickiego ludzie z Gruszowa i okolic byli silnie związani z jej działalnością. Tu, w pobliskiej wsi Zagórzany koło Gdowa, w gospodarstwie Anny i Jerzego Hlebowiczów, ich syn Piotr Hlebowicz wraz z konspiratorami wybudował 1983 r. pod budynkiem pracowni tajny bunkier (całkowita powierzchnia użytkowa ok. 14 m˛, wysokości – ok. 2 m), wykonany z armatury zbrojeniowej i grubej warstwy betonu. W bunkrze tym ulokowano tajną drukarnię „Wilno” im. gen. L. Okulickiego „Niedźwiadka”. Posiadała ona pełną infrastrukturę, zaplecze i tajne wejście. Działała w latach1983-1993, będąc najważniejszym obiektem Porozumienia Prasowego Solidarność Zwycięży. Drukowano tu ponad 40 tytułów (stale oraz okolicznościowo) m.in.: „Solidarność Zwycięży” (potem „Solidarność Walcząca Zwycięży” i „Solidarność Walcząca”), „Kurierek B”, „Żywią i Bronią”, „Niepodległość” (LDPN), „Dodatek Polityczny” i „Dodatek Historyczny”, „Vade Mecum”. Ta legendarna drukarnia nigdy nie została namierzona przez aparat policji politycznej. Nigdy nie zanotowała żadnej wpadki. Współpracownikami drukarni byli wszystkie trzy osoby. Wspomagali ją logistycznie, dostarczali papier, którego nie można było normalnie zdobyć, a tym bardziej kupić.

Warto o nich pamiętać.