II Czarna Niedziela w Myślenicach

W środę 30 kwietnia 2025r. wspominamy poległych Myśleniczan, którzy zginęli w czasie II wojny światowej. Ta pamiętna data 30.04.1944r. zwana jest w Myślenicach „Drugą Czarną Niedzielą”.

W tym tragicznym dniu doszło do aresztowania Myśleniczan, którzy działali w konspiracji przeciwko Niemcom, osób przypadkowych a także osób, pochodzących z Krakowa. Byli to przywódcy tzw. „Ubezpieczalni” działającej w Krakowie przy ul. Mogilskiej 97 (rodziny tych osób schroniły się zamieszkując na Zarabiu).

Aresztowano 28 osób, które umieszczono w budynku Sądu, a następnie wywieziono do Krakowa i osadzono w więzieniu przy ulicy Montelupich.

Tragiczny dzień ich egzekucji to 27 maj 1944 roku, gdy zostali bestialsko zamordowani przy ulicy Botanicznej w Krakowie. Jak wynika z opublikowanych „afiszy śmierci” tego dnia dokonano mordu na 40-tu Polakach. Byli to działacze Polski Podziemnej, żołnierze AK i harcerze Szarych Szeregów. Z innych skąpych źródeł wynika, że niektórych stracono w Płaszowie, w Przegorzałach na tzw. „Glinniku” oraz w Krzesławicach. Jeszcze innych Myśleniczan wywieziono do obozu koncentracyjnego w Gross Rosen obok Wałbrzycha i zamęczono.

Każdego roku 30 kwietnia rodziny pomordowanych oddają im hołd pod tablicą pamiątkową przy Kościółku św. Jakuba, składają kwiaty, palą znicze. Rodziny są też obecne w miejscu egzekucji w Krakowie przy zbiegu ulic Botanicznej i Lubicz. W roku 1994, w pięćdziesiątą rocznicę tych tragicznych wydarzeń umieszczono tam piękny, marmurowy krzyż, na którego ramionach widnieje jako symbol męczeństwa złowieszcze Bekanntmachung z nazwiskami skazanych, a pośrodku wyryto napis:

Patriotom

Żołnierzom Armii Krajowej

Harcerzom Szarych Szeregów

wymienionych w afiszach śmierci

w Hołdzie Rodacy 27 maja 1994r.

Od kilku lat w tym miejscu oprócz rodzin pomordowanych obecni są także burmistrz Myślenic Jarosław Szlachetka i poseł na Sejm RP Władysław Kurowski. To z inicjatywy pana burmistrza rodziny pomordowanych są zapraszane do Krakowa, by wspólnie oddać hołd poległym.

Zadajemy sobie pytanie, czy widmo wojny zagraża w obecnych czasach młodemu pokoleniu, gdy słyszymy o potwornej agresji Rosji przeciwko Ukrainie?

W tamtych latach zamęczeni przez Niemców Myśleniczanie byli ludźmi młodymi, wykształconymi z ambicjami na spokojne życie. Los był okrutny i poświęcili swoje życie za Ojczyznę. Dlatego przywołujemy ich pamięć podczas mszy świętej, która odbędzie się 4 maja 2025r. o godzinie 14 w kościele parafialnym NNMP w Myślenicach.

Jako przedstawiciele nielicznych już rodzin, które oddają hołd poległym, niniejszym publikujemy ten artykuł.

Krewni poległych angażujący się w to przedsięwzięcie to p.p:

Anna Prokopeczko pamięci wuja Jana Miętusa

Ewa Jarząbek z rodziną pamięci ojca Adama Kolawy i wuja Tadeusza Kolawy

Małgorzata Różankowska pamięci rodziny Jana i Emilii Hołujów

Krystyna i Tadeusz Wygonowie z rodziną pamięci ojca Czesława Wygony i jego braci Juliana i Stanisława.

Pragnę podkreślić, to jest historia mojego męża Tadeusza Wygony 2-letniego wówczas dziecka, którego ojciec Czesław został zamordowany, a matka Alojza Wygonowa była osadzona w obozie koncentracyjnym Ravensbruck (które to miejsce kaźni przeżyła).

Przywracanie pamięci osób, które zginęły w czasie II wojny światowej jest naszym obowiązkiem. Wyrazem patriotyzmu jest znajomość historii własnego kraju i własnej, małej Ojczyzny. Czynimy to, by młodym pokoleniom przypomnieć karty historii Myślenic.

Zachęcamy, by zatrzymali się przed pomnikiem martyrologii polskiej przy Kościółku św. Jakuba w Myślenicach, gdzie widnieją nazwiska wszystkich Myśleniczan, będących ofiarami zbrodni hitlerowskich.

Krystyna Bogdanowicz- Wygona