Kapliczki na starych zdjęciach z kolekcji Bogdana Kowalcze
Św. Stanisław – patron Polski
U wrót cmentarza w Jaworniku wznosi się kapliczka przydrożna typu filarowego z wieńczącą rzeźbą św. Stanisława, posadowiona została na cokole wybudowanym w 1907 roku. Według miejscowej tradycji figurę przeniesiono z nieistniejącego już rozebranego, drewnianego kościoła usytuowanego na pobliskich groblach. Dwuczęściowy cokół z zaakcentowaną bazą zwieńczono jest profilowanym gzymsem, posadowiony jest na trzystopniowym fundamencie. W części centralnej filara, w prostokątnej ramie umieszczono inskrypcję; „Na miejscu starożytnego kościoła św. Stanisława spalonego w dniu 2/6 1904. Postawiono tę figurę ze składek parafian tutejszych. Jawornik 8 maja 1907r”. Górną połać filara ozdobiono szeregowo usytuowanymi trzema płaskorzeźbionymi rozetkami. Figurę przykrywa półkoliście wygięty daszek wykonany z blachy, ozdobiony na brzegach wycinanymi ząbkami. Umocowany jest na prętach zakotwiczonych w zwieńczeniu cokołu.
Kompozycja filarowa dźwiga na kamiennym cokoliku majestatyczną polichromowaną rzeźbę św. Stanisława w stroju biskupim. Postać ukazana jest frontalnie z głową pochyloną w prawo, o podłużnej twarzy z pełnym zarostem. Głowę biskupa zdobi infuła, spod której wypływają włosy opadające na ramiona. Postać prawą dłoń w geście błogosławieństwa unosi w górę, w lewej trzyma insygnium władzy biskupiej, pastorał. U jego stóp, w pośród kamieni, z grobu wyłania się sylwetka okryta całunem – Piotrowin: unosi do góry głowę i wyciąga ręce do świętego, tym gestem potwierdza prawdomówność biskupa i jego prawo do posiadania gruntów.
W przestrzeni kryształowego dominium wyzwalającego absolutne wartości absolutne: Piękno, Prawda, Dobroć naczelne miejsce znajduje św. Stanisław. Wizerunek wypełniający sferę egzystencji ludzkiej, wszczepia imperatyw pobudzający do działania dla dobra wspólnego narodu. Osadzenie historii narodu chrześcijańskiego – Polski na fundamencie męczeństwa, wchłania w niego życiodajną żywicę, spajającą ze sobą fizyczną egzystencję z duchową wzniosłością. Ofiara krwi złożona na ołtarzu Ojczyzny u zarania narodu, wzmocniło podmiotowość Polski na arenie międzynarodowej, nadając mu tożsamość chrześcijańską. Kolejne pokolenia przyniosły wielu świętych wzorujących się na św. Stanisławie. Wpatrując się w oblicze Boga za pośrednictwem świętych widzieli drugiego człowieka w aspekcie rodzinnym, społecznym i narodowym.
