Kapliczki na starych zdjęciach z kolekcji Bogdana Kowalcze

Kapliczki na starych zdjęciach z kolekcji Bogdana Kowalcze
Figura Chrystusa Nazareńskiego. Kapliczka Matki Bożej Niepokalanie Poczętej w Czechówce, rok 1871. Stan z 2024 roku

Matka Boża Niepokalanie Poczęta – Niewiasta pokonująca zło

W Czechówce, na wzniesieniu, na niewysokiej skarpie, pod wielowiekową lipą, przy skrzyżowaniu powiatowych dróg wznosi się dwukondygnacyjna kapliczka o dwustopniowej podstawie.

Posadowiona została na dwóch stopniach usytuowanych na nowo wykonanym fundamencie. W latach 2021-2022 w kapliczce przeprowadzono standardowe procesy konserwatorskie (1). W pierwszej kondygnacji, w wyższej partii w reliefowej ramce o wciętych narożnikach umieszczono płaskorzeźbę Chrystusa upadającego pod krzyżem. Poniżej inskrypcja: „Piotr i Regina Czyganowie Fondatorowie tej figury prosą o troie pozdrowienia anielskiego za duse zmarłych 1871”. Z lewej strony części frontowej, w płytkiej niszy o wklęśnie wyciętych narożnikach znajduje się płaskorzeźba św. Jana Nepomucena z krzyżem. Od strony prawej, natomiast płaskorzeźba św. Jadwigi w koronie na głowie, z wawrzynem - symbolem męczeństwa za wiarę oraz z mieczem.

Na elewacji drugiej kondygnacji, w głębokiej niszy sklepionej muszlą, ujętej po bokach wicią roślinną z głowicami w formie puttów, znajduje się rzeźba Chrystusa Nazareńskiego. Z prawej strony wizerunku Chrystusa usytuowano płaskorzeźbę św. Reginy podtrzymującej krzyż, na jego szczycie gołębica z rozpostartymi skrzydłami – symbol Ducha Świętego. Szata postaci z lewej strony ma znamiona ekspresyjnego ułożenia w postaci ząbkowatych zakończeń. Z drugiej strony usytuowano patrona fundatora, św. Piotra z nieodłącznym atrybutem - kluczem.

Kapliczkę wieńczy figura Matki Bożej Niepokalanie Poczętej depczącej węża oplatającego glob ziemski – scena symboliczna nawiązująca do pokonania skutków grzechu pierworodnego. Głowa Niewiasty przechylona nieznacznie ku prawemu ramieniu, włosy długie, rozpuszczone, spływają na plecy. Niewiasta przedstawiona jest w lekkim kontrapoście, w długiej sukni z ramionami okrytymi długim płaszczem wywiniętym nad lewym kolanem.

Postać lekko skręcona, z złożonymi rękoma uniesionymi w górę w geście modlitewnym, daje złudzenie wznoszenia się do nieba. Maria jako osoba Łaski Pełna, nieskażona – partycypuje w męce Pańskiej, której migawki znajdujemy w niższych kondygnacjach. Udział Marii, w drodze krzyżowej - będącej preludium do Zmartwychwstania, objawia się w Jej wywyższeniu. Przenika swą osobą dwie natury: człowieczą i boską, otrzymując zaszczytny tytuł Pośredniczki między ludźmi a jej synem – Bogiem.

(1) Kompleksowa konserwację techniczną i estetyczna kapliczki wykonał konserwator - mgr Stanisław Strzelczyk.

 

Stanisław Szczepan Cichoń Stanisław Szczepan Cichoń Autor artykułu

Absolwent Papieskiej Akademii Teologicznej na wydziale historia kościoła ze specjalizacją sztuki sakralnej. Autor książki "Dwanaście miesięcy w objęciach figur i kapliczek przydrożnych. Ziemia myślenicka i okolice".