KWW M Pszczola

Kapliczki w nowym świetle Szlakiem przydrożnych figur i kapliczek (96) Szlak Józefowy (2). Polanka (4). Konserwacja (38), Część I

Kapliczki w nowym świetle
Szlakiem przydrożnych figur i kapliczek (96) Szlak Józefowy (2).  Polanka (4). Konserwacja (38), Część I

Prace konserwatorskie przy kapliczce prowadzono w 2014 roku (1). Obiekt zamontowano na nowej żelbetowej płycie fundamentowej, wewnątrz pozostawiono zachowane głazy z piaskowca. Poprzednio brak fundamentu spowodował osiadanie kapliczki, skutkując pęknięciami kamiennych modułów.

Dokonano wstępnych zabiegów konserwatorskich, uruchomiono procesy oczyszczające, impregnujące, również odnoszące się do metalowego daszku. Po wykonaniu wstępnych czynności konserwatorskich dokonano wzmocnienia substancji kamienia preparatem impregnującym, szczególnie od strony odwrocia, gdzie występowała najbardziej osypująca się warstwa przypowierzchniowa, ukazująca się spod złuszczonej warstwy farby. W celu wykonania uzupełnień odtwarzających pierwotną strukturę kamienną wykonano standardowe procesy konserwatorskie (2).

Destrukcje, szczególnie widoczne były w twarzach, koronach oraz w szatach postaci. Przeprowadzono rekonstrukcję płaskorzeźby Matki Bożej Myślenickiej z Dzieciątkiem (fot.1), wzorując się na analogicznej płaskorzeźbie z kapliczki św. Józefa w Myślenicach. Odtworzono głowę św. Jana Chrzciciela wraz ze zniszczoną prawą nogą i lewym bokiem świętego (fot.2). W rzeźbie św. Józefa dokonano rekonstrukcji ramienia, dłoni oraz podstawy figury. Odtworzono treść inskrypcji na kapliczce, na podstawie ksiąg parafialnych (3).

Ustalenie imienia żony fundatora było podstawą rekonstrukcji wizerunku św. Reginy, dokonanej w oparciu o analogiczne przedstawienia i nawiązanie stylistyczne do innych wizerunków płaskorzeźb warsztatu Gubałów (fot.3).

Połączenie kultu Maryjnego oraz kultu popularnego patrona fundatorów w danej miejscowości, usytuowanego w zwieńczeniu, odnajdujemy szczególnie w kapliczkach pochodzących z warsztatu Gubałów z Borzęty. Podobieństwo jest zauważalne również w ujęciu cokołu i w układzie rozmieszczenia wątków występujących w przestrzeni kapliczki (4). Na podstawie analizy porównawczej z kapliczką św. Józefa w Myślenicach, sygnowanej przez warsztat Gubałów z Borzęty, przypisuje się wykonanie kapliczki w Polance również przez ten warsztat. Jednoznacznie wykazano podobieństwo rzeźby oraz płaskorzeźb, podkreślając ten sam styl, plastyczność ich wykonania, szczególnie widoczne w płaskorzeźbie Matki Bożej Myślenickiej oraz w rzeźbie św. Józefa.

Ożywiony patron, stojący w zwieńczeniu odnowionej kapliczki, przyzywa, mówiąc: „Zaopiekowałem się Jezusem, zatroszczę się też o wasze trudności i problemy”. Pokolenia mieszkańców ziemi myślenickiej zanosiły modlitwy do św. Józefa o poprawę swojego ziemskiego życia, również w intencji najbliższych, w dążeniu do nieśmiertelności.

(1) Kompleksową konserwację techniczną i estetyczną kapliczki wykonała ?rma: Atrium s.c. Konserwacja Zabytków Dariusz Dorosz oraz RH+ Konserwacja zabytków Robert Sąsiadek. Konserwator prowadzący: Dariusz Dorosz. Została odnowiona z funduszy MOKIS Myślenice oraz przy wsparciu funduszy z programu „PROW” w ramach LGD - „Między Dalinem i Gościbią”

(2) Zobacz: Stanisław Szczepan Cichoń, Gazeta Myślenicka nr 29/ 1084 z dnia 22 sierpnia 2018r., s.6.

(3) Odtworzono treść inskrypcji zgodnie zapiskami ksiąg parafialnych w Myślenicach - sprawdził Stanisław Szczepan Cichoń.

(4) Zazwyczaj wywyższano patronów fundatorów, umieszczając ich w bocznych elewacjach najwyższej kondygnacji.

Stanisław Szczepan Cichoń