Myślenicki wehikuł czasu
680 lat dziejów Myślenic to bardzo długi okres czasu, który pozostawił w naszym mieście wiele wspaniałych zabytków i związanych z nimi historii. Wspomniane zabytki i historie same zapraszają, aby wyruszyć ich śladem, nie dajmy im zatem zbyt długo czekać.
Naszą podróż, wycieczkę, zaczynamy w miejscu, gdzie według legend i kronik wszystko się zaczęło czyli na Stradomiu, przy ulicy I. Daszyńskiego, naprzeciw studzienki (1) i kapliczki Matki Bożej Śnieżnej. Z tego miejsca pochodzą pierwsze wzmianki o naszym mieście, a w czasach przedchrześcijańskich miała stać tutaj pogańska świątynia. Obecnie stoi tutaj wspomniana kapliczka, z pięknymi malowidłami. Kapliczka „Na Studzience” (2) znajduje się przy źródle, którego wody niegdyś uznawano za uzdrawiające. Właśnie z tego powodu w XVIII wieku wybudowano w pobliżu źródła kaplicę Matki Bożej Śnieżnej. Pod koniec XIX wieku (1892 r.) woda ze źródła posłużyła pierwszemu miejskiemu wodociągowi, który znajduje się obok. Stąd, drewnianymi rurami wodę doprowadzono do studni „Tereski” w Rynku. Idąc dalej w stronę centrum stajemy oko w oko z drugim najważniejszym zabytkiem sakralnym Myślenic. Kościół pod wezwaniem św. Jakuba (3), zwany przez Myśleniczan Kościółkiem. W początkach swojej historii nosił nazwę Ave Maria, gdyż w drugiej połowie XIII wzniesiono tutaj pierwszy kościół drewniany, pod wezwaniem Narodzenia Najświętszej Maryi Panny. Obok niego znajdują się dwie nekropolie, na których spoczywają między innymi Myśleniczanie, którzy na przestrzeni wieków zasłużyli się dla naszego miasta, żołnierze, legioniści i wielu innych, którym winniśmy wdzięczną pamięć. Na przeciw kościoła możemy zobaczyć budynek przedszkola nr. 5. Zabytkowy budynek pełnił w okresie międzywojennym funkcję „ochronki”.
Idąc dalej w dół ulicą Niepodległości mijamy nowoczesne budynki, choć do niedawna można było tutaj zobaczyć budynki z końca XIX i początków XX w. Dochodzimy do strażnicy OSP Śródmieście (4). Ochotnicza Straż Pożarna Myślenice Śródmieście powstała w 1873 roku z inicjatywy Andrzeja Marka i Emila Schunke uczestników Powstania Styczniowego. Jest ona najstarszą jednostką na terenie powiatu myślenickiego. Z jej inicjatywy powstało wiele jednostek OSP na tutejszym terenie. Z jednostką związany był również senator i działacz ludowy Andrzej Średniawski. Powstała ona w roku 1911, przy wielkim wkładzie pracy braci strażackiej i poparciu finansowym miejscowego społeczeństwa, i służy strażakom po dzień dzisiejszy. Na Rynek wchodzimy ulicą T. Kościuszki, na której zachowała się stara kupiecka zabudowa, świadcząca o handlowej świetności tej ulicy. Rynek to serce naszego miasta.
Historia myślenickiego Rynku, według kronik, rozpoczyna się około roku 1458, kiedy to wójt Myślenic Mikołaj z Zakliczyna, z własnych środków rozpoczął wytyczanie Rynku. Wytyczony Rynek bardzo szybko został otoczony zabudową, w całości drewnianą, pierwsza murowana kamienica mieszczanina Antoniego Obońskiego powstała w roku 1784, obecnie Rynek 27 (5). Pozostałe, zabytkowe, murowane kamienice pochodzą z wieku XIX i początków XX wieku. Do roku 1860 otaczało go tylko dziesięć kamienic, później nastąpiła gwałtowna rozbudowa. W roku 1873 Rynek obsadzony został drzewami, jedno z nich na początku ulicy Jana III Sobieskiego stoi do dziś, a kilka lat później z inicjatywy burmistrza Andrzeja Marka wokół Rynku ułożono kamienny chodnik. 31 sierpnia 1897 r. zostaje zainicjowana budowa myślenickiego ratusza, którą rozpoczęto rok później. Również pod koniec XIX wieku na myślenicki Rynek przybywa „Tereska” (6) fontanna, jeden z symboli naszego miasta, zasilona zostaje z miejskich wodociągów wybudowanych na Stradomiu, od którego zaczęliśmy naszą podróż w czasie. Z płyty Rynku, strzeże od pożarów Myślenice święty Florian. Jego figura wykonana została w roku 1776, przez lokalnych rzeźbiarzy. Przy wylocie z Rynku, na początku ulicy Jana III Sobieskiego koniecznie należy zatrzymać się przy zabytkowych budynkach Szkoły Podstawowej nr. 1 z roku 1876, oraz domu zajezdnego, bardziej znanego jako „Dom Grecki” (7) z XVIII, przebudowanego w roku 1818.
Z głównego placu miasta, ulicą świętej Królowej Jadwigi, dochodzimy do Sanktuarium Pani Myślenickiej (8), Kościół, który możemy obecnie podziwiać, według badaczy, powstał na miejscu świątyni, która według źródeł została zburzona przez zbuntowanych żołnierzy w roku 1457. Przypuszcza się, że ów bunt i czasowe zajęcie miasta, przez buntowników, było również przyczyną wysadzenia myślenickiego zamczyska. Przypuszcza się, że w czasie budowy nowej świątyni w roku 1465, wykorzystano częściowo pozostałości starej budowli.
Świątynia w obecnej postaci łączy w sobie kilka stylów architektonicznych. Najstarsze jego części to prezbiterium i nawa główna z okresu gotyckiego. W roku 1543 kościół wzbogacił się o wieżę, mimo wielokrotnej przebudowy zachowało się w niej wiele elementów renesansowych. Wnętrze kościoła nosi wiele elementów barokowych. Ostatecznie myślenicka świątynia opisywana jest jako obiekt gotycki z elementami renesansowymi, barokowymi i eklektycznymi. W latach 1642-1646 do kościoła została dobudowana kaplica Matki Boskiej. Jest ona fundowana, jako wotum wdzięczności, przez wielkiego hetmana koronnego i kasztelana krakowskiego Stanisława Koniecpolskiego. W kaplicy znajduje się obraz Matki Bożej Myślenickiej już w XVII w uznany za cudowny.
Myślenice, jak przystało na miasto z tak bogatą historią, zaprasza na historyczne spacery. Nasza trasa to tylko jedna z propozycji i na pewno każdy z naszych czytelników mógłby wytyczyć swoją, równie ciekawą. A może macie już państwo swoje trakty i zechcecie się z nami nimi podzielić? Zapraszamy.
