Szlak drogi krzyżowej (7), Osieczany (10), Konserwacja (43), część II Szlakiem przydrożnych figur i kapliczek (114)
Wraz z przejęciem przez komunistyczne władze majątku rodziny Brzezińskich w 1963 roku, również decyzją lokalnych komunistycznych władz w Myślenicach zamknięto kaplicę dworską. Z inicjatywy mieszkańców (szczególnie Mariana Ralskiego - właściciela nieruchomości, Karola Ralskiego, Józefa Grabarczyka oraz proboszcza ks. Ludwika Frączka (1) Msza święta była odprawiana w kapliczce III upadku Chrystusa.
Wnętrze czworobocznej kapliczki przykrywa sklepienie trapezoidalne. W ścianie centralnej, w niszy wkomponowano drewnianą nastawę wspartą na mensie ołtarzowej, ujętej kolumienkami. Nastawę ołtarzową ujmują kolumny z kompozytowymi kapitelami (fot.1). Dźwigają zwieńczenie, w części środkowej przybierające formę podwyższonego obramowania o przekroju namiotowym, od którego uskokowo, symetrycznie rozchodzą się płaszczyzny podtrzymujące figurki aniołków. Boczne wewnętrzne ściany kapliczki zdobią obrazy (papierowe reprodukcje): „Jezu ufam Tobie” (fot.2) oraz św. Antoniego (fot.3).
W środkowym polu nastawy ołtarzowej umieszczono obraz Matki Boskiej Częstochowskiej, upamiętniający peregrynację obrazu w 1966 roku w Osieczanach. Obraz w profilowanej, pozłacanej ramie ujęty został pionowymi pasami zawierającymi dziękczynne wota. Powyżej wizerunku Madonny Częstochowskiej umieszczono wyobrażenie gołębicy z rozpostartymi skrzydłami na tle glorii, unoszącej się powyżej chmur – symbol Ducha Świętego. W dole obrazu odręczna inskrypcja o treści: „Każdą rodzinę Katolicką w waszej parafii oddaję w macierzyńską niewolę Matki Boga Człowieka i Matki Kościoła, Jasnogórskiej Królowej Polski, za wolność Kościoła w świecie i Ojczyźnie naszej. Z błogosławieństwem Jasna Góra 26 VIII 1965 + Stefan kard. Wyszyński, Prymas Polski.
U podnóża retabulum na przylegającym drewnianym podeście usytuowano drewnianą rzeźbę Chrystusa upadającego pod krzyżem (fot.4). Ciężar leżącej postaci skupiony jest na nogach przesuniętych względem siebie, z wystającymi spod szat nagimi stopami. Chrystus dodatkowo wspiera się na ułożonych równolegle rękach, wysuniętych do przodu. Długa szyja podtrzymuje głowę okoloną cierniową koroną, spod której wypływają opadające na ramiona włosy. Twarz ze wzrokiem wpatrzonym w dal zaakcentowano pełnym zarostem (fot.4a). Szata uwypuklona szerokimi, równolegle żłobionymi fałdami, jedynie w partii nóg przybiera formę niesymetrycznych, szeroko pociętych żłobień. Układ rzeźby wpisany jest w ramiona krzyża. Na pionowej belce krzyża wygrawerowano napis: „Uważaj człowiecze, co dla ciebie cierpiał”, natomiast na poziomej: „Pamiętaj na śmierć”.
Wizerunek plastyczny w przestrzennej ramie sacrum zostaje wtopiony w otaczający pejzaż, stając się pośrednikiem w relacji sił ziemskich i transcendentnych. Uosabia złożoną substancję dwoistości uczuć, antytezy: cierpienia i szczęścia, tęsknoty i spełnienia, a zarazem dogłębne zjednoczenie ducha i materii w kreacji Nieomylnego Bytu. W walce antynomii dwóch energii – dobra i zła, zwycięstwo prawdy zostaje wypełnione przez Odkupienie Chrystusa, rozpoczynające się na pełnej cierpienia Drodze Krzyżowej, scalając nieboskłonem wymiar boski i ludzki.
(1) A. Mysiński, „Z Drogini do Osieczan”, Osieczany 2004, s. 358.
Fot.1. Nastawa ołtarzowa. Kapliczka pw. III upadku Chrystusa w Osieczanach. Stan z roku 2022. Fot. Stanisław Szczepan Cichoń.
Fot.2. Obraz „Jezu ufam Tobie”. Kapliczka pw. III upadku Chrystusa w Osieczanach. Stan z roku 2022. Fot. Stanisław Szczepan Cichoń.
Fot.3. Obraz św. Antoniego. Kapliczka pw. III upadku Chrystusa w Osieczanach. Stan z roku 2 022. Fot. Stanisław Szczepan Cichoń.
Fot.4. Rzeźba III upadku Chrystusa. Kapliczka pw. III upadku Chrystusa w Osieczanach. Stan z roku 2022. Fot. Stanisław Szczepan Cichoń.
C.d.n.
Stanisław Szczepan Cichoń