Blisko nas: jedna z najpiękniejszych tras kolejowych w Polsce
16 Grudnia 1884 roku została otwarta Galicyjska Kolej Transwersalna, zwana też „Galicjanką”. Zbudowana przez austriackie Cesarsko Królewskie Koleje Państwowe (K.K.St.B.) w ciągu dwóch lat 1882 - 1884.
Jej budowa miała przede wszystkim cel militarny - wybudowanie linii alternatywnej do głównej linii Kraków - Lwów - przed przewidywaną wojną z Rosją. Cała kolej Transwersalna liczyła 822 km i zaczynała się w Czadcy (obecnie Słowacja), a kończyła w Husiatynie (obecnie Ukraina). Trasa
biegnąca po północnych stokach Karpat jest wielkim dziełem techniki kolejarskiej. W ciągu dwóch lat, nie dysponując dzisiejszymi zdobyczami techniki, wybudowano wiele kilometrów torów, a przy nich liczne stacje, mosty i wiadukty. Większość budynków stacyjnych stoi do dziś w nienaruszonym, choć nieco zdewastowanym stanie. Na jednej ze stacji – w Kasinie Wielkiej – Steven Spielberg kręcił fragmenty do filmu „Lista Schindlera”, a Andrzej Wajda sceny do filmu „Katyń”. Stacja ta, leżąca w sercu Beskidu Wyspowego jest jedną z najwyżej położonych stacji kolejowych w Polsce. Obecnie znajduje się w niej hotel turystyczny, a obok wyciąg krzesełkowy na Śnieżnicę i trasy zjazdowe dla narciarzy. W pobliskiej Chabówce znajduje się największy w Polsce skansen taboru kolejowego, a większość miejscowości, przez które przebiega linia kolejowa, to miejsca o dużych walorach turystycznych i wypoczynkowych (Rabka, Mszana Dolna, Kasina Wielka, Dobra, Tymbark, Limanowa, Pisarzowa, Męcina, Nowy Sącz). Budowa tej linii przyczyniła się do rozwoju i zaktywizowania wiejskich obszarów górskich.
Niestety, ta piękna trasa w okresie transformacji zaczęła popadać w ruinę, a na większości stacji ruch pasażerski zanikł. Leżąca z dala od głównych ciągów komunikacyjnych, wobec rosnącej konkurencji transportu drogowego, straciła na znaczeniu, co doprowadziło do stopniowego ograniczania ruchu pociągów, aż do całkowitego zamknięcia linii w 2006 roku.
W ostatnich latach pojawiła się szansa na uratowanie tej historycznej linii. Możliwość taką daje planowana budowa nowej linii Kraków Podłęże – Piekiełko oraz modernizacja istniejącej linii 104 z Nowego Sącza do Chabówki. Nowa linia ma być alternatywną linią kolejową osi północ – południe dla kolejowego transportu towarowego. Bez wątpienia przyczyni się ona również do rozwoju turystyki i biznesu w regionie. Jeżeli już wspomnieliśmy o turystyce, to nie można pominąć pięknej i ważnej, nie tylko dla Sądecczyzny, inicjatywy polegającej na organizacji kolejowych wycieczek pociągami retro pod nazwą Małopolskie Szlaki Turystyki Kolejowej. Projekt ten jest realizowany przez Nowosądeckie Stowarzyszenie Miłośników Kolei przy współpracy Skansenu Taboru Kolejowego w Chabówce.
W tym roku również - pomimo trudnej sytuacji spowodowanej koronawirusem - udało się zorganizować wakacyjne przejazdy pociągami retro. Przejazdy te każdego roku przyciągają setki turystów z Polski, ale również z zagranicy. Przejazdy zabytkowymi wagonami, ciągniętymi przez równie zabytkowe lokomotywy jest także wielką atrakcją dla dzieci. Podróże urozmaicają grupy rekonstrukcyjne odtwarzające żołnierzy, policjantów i kolejarzy z dawnych lat. Na stacjach takich jak Męcina, Limanowa czy Dobra odbywają się festyny kolejowe i występy kapel ludowych lub orkiestr strażackich. Można również spróbować tradycyjnej, lokalnej kuchni, a w pociągu otrzymać darmowy posiłek czy pamiątkową pocztówkę.
Każda podróż rozpoczyna się od zwiedzania kolejowej Izby Tradycji na sądeckim dworcu. Izba ta jest swoistym muzeum kolejowym, po którym oprowadzi Was Pan Kazimierz Wróbel – zasłużony kolejarz. Niezapomnianych wrażeń dostarcza również sama linia kolejowa z Nowego Sącza do Chabówki, która jest uznawana za jedną z najpiękniejszych tras kolejowych w Polsce i Europie. Uroku tej linii dodaje jej unikalny, historyczny wygląd, prawie niezmieniony od czasów jej powstania w XIX wieku. Po planowanej modernizacji straci ona swój oryginalny, dawny wygląd, dlatego tym bardziej warto ją odwiedzić. Zapraszamy nie tylko miłośników kolejnictwa, ale wszystkich, którzy cenią sobie dobrą, niezapomnianą zabawę na podróże naszymi historycznymi pociągami po jednej z najpiękniejszych tras kolejowych w Polsce!
Więcej informacji o rozkładzie jazdy i cenach można znaleźć na stronie: www.kolejegalicyjskie.pl lub na facebookowej stronie Stacja Męcina - można tam znaleźć również zdjęcia, filmy i inne informacje dotyczące linii Chabówka – Nowy Sącz.
Czesiek Szewczyk – Stacja Męcina
Podziękowania za pomoc w przygotowaniu materiału dla Kamila Sułkowskiego, Andrzeja Drożdża, Jarosława Hasiora.