Jak pomagać ofiarom przemocy domowej?

„Przeraża mnie nie przemoc nielicznych, lecz cisza wielu”/Martin Luther King/

Polecam Państwu trudną lekturę. Książka Anety Kowalewskiej oraz Danuty Sowińskiej – „O przemocy: Rozmowy ze wstydem” ma zwrócić uwagę na problem przemocy domowej coraz bardziej (niestety) wzrastający, tak jak agresja wokół nas. Ofiary mówią cichym, zastraszonym głosem i dlatego takie książki są bardzo potrzebne.

Dziennikarka Aneta Kowalewska przedstawia nam w książce cykl reportaży poświęconych przemocy domowej. Tekst, to poruszające historie ludzkie, które uwrażliwiają czytelnika na problem. Druga autorka książki - Danuta Sowińska opisuje nam swoją historię, od dziecka była ofiarą przemocy domowej. Jej głos jest tu bardzo ważny, prawdziwy.

„Intymność rodziny jest niezwykle ważna i jest jej prawem. Aczkolwiek nie zawsze tak być powinno - nie może tak być wówczas, gdy zagraża to bezpieczeństwu któregokolwiek z członków tej rodziny”. (s.185 tamże).

Szczęśliwie większość z nas wychowała się w rodzinach bez przemocy, dlatego przytoczone w tej publikacji historie mogą być dla nas szokujące. Świat wokół coraz częściej nas przeraża: przemocą, chamstwem, brutalnością. Takie książki pomagają zmieniać te patologiczne sytuacje, czynić świat lepszym. Warto je znać, czytać, by nie pozostać obojętnym na krzywdę drugiego człowieka. Odpowiadają jak reagować, by pomagać bezpiecznie dla ofiar i siebie. Książkę tę polecam szczególnie nauczycielom, by rozpoznawali wśród dzieci - ofiary przemocy domowej i wiedzieli jak reagować i pomagać.

„Jestem strzępem człowieka, który pozostał po wieloletniej, domowej przemocy, rodzinnym alkoholizmie, zniszczonym dzieciństwie, nieleczonej latami depresji.

Przemoc w rodzinie to nie tytuł książki, nie paragraf, nie zjawisko społeczne...to tsunami, które niszczy wszystko, co spotka na swojej drodze, relacje, wartości, uczucia, poczucie bezpieczeństwa, poczucie własnej wartości” - mówi w książce Katarzyna, jedna z bohaterek.

Na koniec ważny wniosek. Zawsze trzeba reagować. W książce jedna z ofiar mówi znamienne słowa, które wiele osób doświadczających przemocy w rodzinie zna ze swojego życia: „Matka, która milczy, jest takim samym oprawcą jak ojciec, który krzywdzi”(s.13 tamże).

Nie bądźmy obojętni, gdy komuś dzieje się krzywda. Nasza obojętność daje sprawcom przemocy poczucie bezkarności. Przemoc domowa nie zniknie sama, nie dotyczy tylko rodzin patologicznych, a wszystkich, to ogromne wyzwanie dla społeczeństwa – polityków, instytucji publicznych, pomocowych, mediów, autorytetów.

Tak wiele udało nam się zmienić w świadomości Polaków w ciągu ostatnich 50-lat. Coraz mniej jest tematów tabu, coraz mniej krzywdy i niesprawiedliwości ludzkiej. Aż trudno dziś uwierzyć, że jeszcze te pół wieku temu, więc całkiem niedawno, dzieci niepełnosprawne były zamykane w domu jako wstydliwy problem i nie miały żadnych szans na normalne życie.

Co jakiś czas media nagłośniają i opisują ze szczegółami tragedię jakiegoś maltretowanego dziecka czy kobiety. Czasami mam spore wątpliwości czy nie narusza to spokoju ofiar. Powinniśmy jednak być czujni i może ten „szum” co jakiś czas chroni nas przed obojętnością. Nie usuniemy całego zła świata, jest, było i będzie, ale postarajmy się by było go jak najmniej, dużo zależy od nas.

„Ceń, co masz. Rodzina to nie zbiór osób zamieszkujących wspólną powierzchnię mieszkalną. To miłość, szacunek, zaufanie, troska. Ci, którym udało się stworzyć bezpieczny, kochający dom i dać dzieciom szczęśliwe dzieciństwo, dali im największy skarb. Tym, którym odebrano dzieciństwo, wyrządzono nieodwracalną krzywdę.” (s. 9)

Lektura do refleksji.

„O przemocy : Rozmowy ze wstydem”, Aneta Kowalewska, Danuta Sowińska. Warszawa, Difin Sp. Z o.o., 2024

Kinga Hechsman

Biblioteka Pedagogiczna