Szlakiem przydrożnych figur i kapliczek (144) Szlak krzyżowy(15) - Zasań(3), Konserwacja (56), Część I Kapliczka w nowym świetle

Kultura 10 grudnia 2024 Wydanie 47/2024
Szlakiem przydrożnych figur i kapliczek (144) Szlak krzyżowy(15) - Zasań(3), Konserwacja (56), 
Część I
Kapliczka w nowym świetle

Na niewielkiej szkarpie, przy drodze powiatowej Zasań – Wiśniowa wznosi się kamienna kapliczka, czuwająca nad bezpieczeństwem mieszkańców. Prezentuje formę dwukondygnacyjnego, prostopadłościennego filara zwieńczonego krzyżem, o uskokowo potraktowanej podstawie. W części frontowej najwyższej kondygnacji, w niszy usytuowano rzeźbę Matki Bożej Różańcowej. W niższej kondygnacji usytuowano św. Jana Nepomucena (1), poniżej płaskorzeźbiony motyw III Upadku Chrystusa pod krzyżem. W dolnej części wyryto inskrypcję podającą fundatorów oraz datę powstania kapliczki: „Fundatorowie tej figury Jan Maryja Biyl (Biel) proszą o westchnienie do Boga, 1905”.

Boczne, płytkie wnęki niższej kondygnacji wypełniają płaskorzeźbione postacie świętych: od strony wschodniej umieszczono płaskorzeźbę przedstawiającą świętą Katarzynę Aleksandryjską z wawrzynem męczeństwa, trzymającą miecz u swych nóg oraz nieodłączny jej atrybut - koło do stosowania tortur. Od strony zachodniej płaskorzeźba: św. Walentego (2) ubranego w strój biskupi złożony z sutanny, na którą nałożono koronkową komżę zwaną rokietą: na ramionach ma zarzuconą kapę. Święty prawą dłonią czyni gest błogosławieństwa, w lewej trzyma insygnium władzy biskupiej - pastorał zakończony kurwaturą, Głowę z gęstym, fryzowanym zarostem zdobi infuła, na ramionach spoczywa paliusz. Całość wieńczy kamienny krzyż z rzeźbą Ukrzyżowanego Chrystusa.

Kompozycje krzyżowe emanują metafizycznym przesłaniem, przeszywającym serca duchowością kumulującą translację ziemskiego bytu w świat harmonii. Krzyż spowity bólem cierpienia Chrystusa łączącego ziemską rzeczywistość z nadprzyrodzoną doskonałością, toruje nam drogę do czerpania owoców rodzących dobro wykluwające pierwiastek nieskończoności życia.

Stanisław Szczepan Cichoń

C.d.n.

Przypisy:

(1) Hagiografia św. Jana Nepomucena- zobacz: Stanisław Szczepan Cichoń, Gazeta Myślenicka nr 43/627 z dnia 20. 11. 2008, s.5.

(2) Hagiografia św. Walentego- zobacz: Stanisław Szczepan Cichoń, Gazeta Myślenicka nr 8/1251 z dnia 23. 02. 2022, s.11.