Foto-przenikania

Przeszłość jest tym, co minęło, teraźniejszość wydarza się na naszych oczach, przyszłość natomiast dopiero nastąpi. Podział ten wydaje się jednak ulotny, albowiem – jak pisała Wisława Szymborska – „kiedy wymawiam słowo Przyszłość, pierwsza sylaba odchodzi już do przeszłości”…

W sobotę 27 kwietnia b.r. w przestrzennej Sali Rycerskiej Zamku Królewskiego w Szydłowie odbył się wernisaż wystawy autorstwa Mieczysława Nowaka pt. „Przenikanie w przeszłość – Szydłów wczoraj i dziś”. Na ekspozycji zostało zaprezentowanych 16 kwadratowych plansz o boku długości 90 cm, z których każda zawiera: widok Szydłowa dawnego, widok Szydłowa współczesnego oraz poglądowy fotomontaż, powstały przez nałożenie na siebie w programie graficznym ujęcia archiwalnego i nowego. Pomysł na opracowanie ekspozycji dedykowanej temu miastu Mieczysław Nowak powziął już w roku 2018, jednak do realizacji przystąpił dopiero w roku 2021, a ukończył niemal tuż przed wernisażem. Zauważmy, że podobne cykle „Przenikań” nasz fotograf poświęcił Myślenicom (2018), Lanckoronie („Enklawa”, 2022) oraz Bełchatowowi (2019, w tym wypadku tylko dwie plansze).

Za podstawę bieżącego opracowania posłużyły Mieczysławowi Nowakowi liczne ujęcia Szydłowa z przeszłości. Najstarsze pochodzi z roku 1911 i było opublikowane w ilustrowanym tygodniku krajoznawczym „Ziemia”, najmłodsze natomiast – z połowy lat 80. ubiegłego stulecia. Co interesujące – to z roku 1985, przedstawiające Bramę Krakowską widzianą od strony ulicy Kazimierza Wielkiego, wykonała sama Zofia Rydet. Na kanwie precyzyjnie wyselekcjonowanych ujęć z przeszłości Mieczysław Nowak przygotował fotografie współczesne oraz kolaże, na których przenikają się ze sobą czarno-białe widoki tego, co BYŁO i kolorowe, współczesne wizualizacje tego, co JEST. Dzięki temu zabiegowi tytułowe wyznaczniki: „wczoraj” i „dziś” stały się równorzędne.

Zrealizowana przez Mieczysława Nowaka wystawa posiada walory estetyczne, edukacyjne oraz dokumentarne. Jest zdyscyplinowana merytorycznie oraz spójna pod względem formalnym. Widać w niej cel, konsekwentne dążenie do jego realizacji oraz skutek. Patronat nad wydarzeniem objął Fotoklub RP oraz Towarzystwo Fotograficzne IDIA (artysta należy do obu stowarzyszeń). Ekspozycję można oglądać do końca czerwca b.r. Internauci, zainteresowani dziejami Szydłowa, mogą także obejrzeć w Sieci zrealizowaną na kanwie wystawy diaporamę.

Tak oto, za sprawą fotografii tradycyjnej, współczesnej fotografii cyfrowej oraz zaawansowanym programom graficznym, obrazy z przeszłości mogą przenikać się z ujęciami teraźniejszości, między innymi po to, by w przyszłości nasi potomkowie mogli powiedzieć: „Tak było”.

Marcin Kania