Andrzej Średniawski - nieskazitelny poseł Niepodległej

Andrzej Średniawski - nieskazitelny poseł Niepodległej
Andrzej Średniawski

Obchodzimy w tym roku 100. Rocznicę Odzyskania przez Polskę Niepodległości. Z tej okazji dobrym pomysłem byłoby odświeżenie swojej wiedzy na temat pierwszego myślenickiego posła (przez długi czas jedynego pochodzącego z Myślenic) i senatora Andrzeja Średniawskiego

Został wskazany przez większość ówczesnych myśleniczan jako reprezentant regionu na Sejmie Ustawodawczym 1919 roku, sejmie mającym ogromną rolę w budowaniu nowo powstałego państwa.

Andrzej Średniawski pochodził z bardzo biednej rodziny, jako siedmiolatek został sierotą i sąd oddał go na wychowanie sąsiadowi Bieli. Choć był uczniem bardzo pilnym (co podkreślali nauczyciele), ukończył tylko 3 klasy. Pracował jako szewc, a po rodzicach odziedziczył skromne gospodarstwo, które sumiennie rozbudowywał. Szybko rozpoczął działania dla społeczności rolniczej Myślenic, a konkretnie Górnej Wsi, gdzie mieszkał. Założył Towarzystwo Czytelni Ludowych oraz Towarzystwo Kółek Rolniczych, oba propagowały wśród rolników nowe sposoby gospodarowania.

W 1895 roku wziął udział w zjeździe założycielskim Stronnictwa Ludowego i został wybrany na Sejm Krajowy do Lwowa z okręgu myślenickiego. Na wieść o obiorze Średniawskiego „dali ludziska na Dalin i Plebańską i dali wołać: Średniawski! Średniawski! Średniawski a łon Dalina sło wołanie na Jawornik, Rudnik, Polankę , z Plebańskiej na Kotoń (…) i tak wom sło to słowo Średniawski wsiami, chałpami, polami, lasami, pagórkami (…) zwiastując zwycięstwo chłopskie (…). Tak wom się weseliła wieś , ze to pokozała swojom moc, ze przecie zwyciężyła.” Z tej chłopskiej relacji można wywnioskować jaką popularnością cieszył się Średniawski. Aktywnie działał we Lwowie na rzecz swoich wyborców, zabierając głos aż 81 razy i zgłaszając 11 wniosków.

Efektem jego działalności było m.in. założenie dwóch szkół zawodowych (w Myślenicach i Dobczycach) oraz instytucji pomagającej chłopom znaleźć pracę. Pnąc się dalej po stopniach politycznej kariery, uzyskał mandat do wiedeńskiej (Polska znajdowała się wówczas jeszcze pod zaborami) Rady Państwa. Zwracał wtedy uwagę rządzącym na biedę i wykorzystywanie chłopów polskich. Niewątpliwie był jednym z najaktywniejszych posłów ludowych, gdyż jako jedyny opanował język niemiecki. Udało mu się doprowadzić do uregulowania potoku Bysinki, gorąco zabiegał też o budowę kolei z Krakowa do Myślenic, ale jego plany pokrzyżowała wojna. W tym czasie na własny koszt wyekwipował 100 legionistów.

Stając w wyborcze szranki w 1919 roku, był 62-letnim weteranem walk parlamentarnych, popularnym wśród rodaków nie tylko ze względu na swoją działalność polityczną i ludowe poglądy. Był po prostu jednym z nich - rolnikiem prowadzącym wzorowe gospodarstwo, zapalonym pszczelarzem i „człowiekiem stąd”. W związku z tym powierzenie Średniawskiemu mandatu poselskiego nie dziwi, a w świetle jego późniejszej działalności jest wręcz wyborem doskonałym. W 1922 roku został wybrany senatorem, a w swoim testamencie zabezpieczył nieruchomości na rzecz powstania w Myślenicach szkoły rolniczej, obecnie nosi ona jego imię.

Szymon Wincenciak i Jakub Kurek

- kandydaci na Sejm Dzieci i Młodzieży w ramach zadania rekrutacyjnego przeprowadzają kampanię wyborczą Andrzeja Średniawskiego w Myślenicach