Dziedziczka dworu w Raciechowicach (cz. 3)

Małżeństwo Rouppertów rozwinęło wszechstronną działalność kulturalno-oświatową. Dwa razy w tygodniu Rouppertowie prowadzili wykłady szkoleniowe dla rolników z Raciechowic i sąsiednich wsi za darmo. Starali się przekazywać wiedzę z higieny i kultury życia. Kazimiera, oprócz rozlicznych obowiązków związanych z opieką i wychowaniem czwórki dzieci, pracowała jako lekarz, udzielając pomocy wszystkim potrzebującym. W dzień i w nocy pod dwór w Raciechowicach zajeżdżały furmanki, którymi pani dr Kazimiera jeździła do chorych bez względu na pogodę i porę. Chorych leczyła bezpłatnie. Uczyła nie tylko higieny, ale też jak żyć, jak się zachowywać. W latach dwudziestych opracowała krótki poradnik pt.: „Co każda kobieta na wsi powinna wiedzieć z nauki o zdrowiu czyli hygieny”. Został on wydany przez Małopolskie Towarzystwo Rolnicze. Zorganizowała również w dworskiej wozowni wiejski teatr, w którym urządzała kursy tańca towarzyskiego i ludowe zabawy, niekiedy z udziałem prof. Kazimierza Roupperta. W zbiorach rodzinnych zachowała się fotografia jednego z takich amatorskich przedstawień. Spektakl „Sułkowski” autorstwa Stefana Żeromskiego, w którym Stanisław Bujwid grał tytułowego Sułkowskiego, a prof. Kazimierz Rouppert odtwarzał rolę Zawilca. Spektakl był przedstawiony we dworze w Czasławiu. Jak wynika z informacji uzyskanych od inż. Jerzego Prażucha, Kazimiera Rouppert prowadziła także działalność polityczną w ramach ruchu ludowego, o czym świadczy jej funkcja V-ce Prezesa Zarządu Powiatowego PSL- Piasta w Myślenicach.

Kazimiera Roupert urodziła czwórkę dzieci:

- Kazimierza (1911-1979), inż. rolnika po UJ i późniejszego prof. ogólnej hodowli roślin w Akademii Rolniczo-Technicznej w Olsztynie, który odbył ochotniczą służbę wojskową (1929 – 1930) w Szkole Podchorążych Kawalerii w Grudziądzu. We wrześniu 1939 r. był dowódcą szwadronu kawalerii w 5 PSK, ciężko kontuzjowany trafił pod Tomaszowem Lubelskim 20.IX.1939 r. do niewoli niemieckiej, tam przebywał do maja 1945 r.

- Leszka (1913-1944) prawnika po UJ, znakomitego sportowca. Już w wieku 16 lat był reprezentantem Polski w pływaniu, startował na kilku dystansach, od 100 do 1500 metrów. Ponadto był uzdolniony artystycznie, pięknie rzeźbiąc wykonywał artystyczne meble, które są do dnia dzisiejszego ozdobą rodziny Rouppertów. Żoną Leszka została Zofia Majer (1908 1969) - córka kolejarza, pracowała w Krakowskim Orbisie. Leszek wraz z Zofią mieli dwójkę dzieci: syna Leszka (1940-2010) dr prawa na uniwersytecie im. Marii Curie Skłodowskiej w Lublinie, który był prezesem ZG AZS w Warszawie oraz córkę Grażynę (1943 – 2023) „Gaga”.

Grażyna Rouppert wyczynowo uprawiała koszykówkę, z jej inicjatywy reaktywowano sekcję koszykówki Klubu Sportowego Crakovii. W 1974 r. poślubiła Jacka Urbanowicza.

Leszek Rouppert w czasie okupacji w stopniu porucznika AK założył w Raciechowicach Oddział AK w 1943 r. W dworze w Raciechowicach działała wówczas tajna radiostacja o czym napisał L. Rafalski w artykule opublikowanym w „Tempie” pt. : „Zawiodły me sny synku mój….”(Kraków, 24.06.1991). Jakiś zdrajca doniósł Gestapo o Oddziale i radiostacji. To spowodowało aresztowanie Leszka przez Gestapo i w konsekwencji rozstrzelanie go wraz z 27 zakładnikami w Kłodnem w styczniu 1944 r. Była to zemsta Niemców za wysadzenie przez partyzantów pociągu na trasie Chabówka – Nowy Sącz.

- Annę Teodorę Rouppert (1915-2002) w rodzinie nazywaną „Haneczką”.Wykształciła się w zakresie weterynarii, pracowała również jako bakteriolog. W listopadzie 1941 r. poślubiła Oskara Liszkę (1915-1966), wybitnego neurochirurga, pracownika Kliniki Neurochirurgicznej z ul. Botanicznej w Krakowie. Oskar Liszka pochodził z pow. cieszyńskiego, był kalwinem, w czasie okupacji mieszkał z rodziną na Czasławiu, gdzie leczył chorych za darmo (uratował m.in. rękę zmiażdżoną przez młocarnię współautorowi niniejszego artykułu prof. Janowi Szarkowi), był organizatorem kliniki neurochirurgicznej w Szczecinie; zmarł młodo z powodu raka trzustki. Anna i Oskar mieli dwie córki: Ewę i Małgorzatę. Ewa (1942) ukończyła biologię na Uniwersytecie Jagiellońskim, a w późniejszym czasie wyjechała do Toronto w Kanadzie. Młodsza córka Małgorzata (1950), absolwentka ASP w Krakowie także wyemigrowała do Kanady, gdzie zawarła małżeństwo z Andrzejem Wasiutą (1952), mają syna Tomka Wasiutę (1991).

- Ewę Jadwigę Rouppert (1921-1961) farmaceutkę po UJ. W styczniu 1942 r. poślubiła Kazimierza Rumszewicz inżyniera rolnika po Wydziale Rolniczym UJ, małżeństwo otrzymało w postaci daru od dziadka prof. Odo Bujwida dworek z gospodarstwem w Krzywaczce k. Myślenic. Małżeństwo miało dwoje dzieci: Krystynę i Janusza. Krystyna Hanna Rumszewicz (1943) (nazywana przez rodzinę „Kika”) po przedwczesnej śmierci matki została przyjęta do rodziny stryja Kazimierza Odona Roupperta, który jako prof. ogólnej uprawy roli i roślin w AR-T w Olsztynie – Kortowie umożliwił jej studia na Wydziale Rolniczym i pracę po studiach. Młodszy brat Janusz Kazimierz Rumszewicz (1950) wyemigrował wraz z żoną i synem do Kanady i osiedlił się w Toronto.

Pod koniec lat dwudziestych w małżeństwie Rouppertów pojawiły się symptomy rozpadu małżeństwa. Już wtedy małżonkowie pracowali samodzielnie. Ona prowadziła gospodarstwo w Raciechowicach, do których on przestał przyjeżdżać zajęty pracą naukową w Krakowie. Ten stan rozkładu małżeństwa Rouppertów zakończył się rozwodem w 1929 r. Kazimiera do końca swego życia zarządzała majątkiem rodzinnym w Raciechowicach. Prof. K. Rouppert wziął ślub ze swoją asystentką Wilhelminą Stec (1903-1988) nazywaną „Willą”, po czym wyemigrował do Budapesztu, Egiptu i Palestyny przed wybuchem II Wojny Światowej. W Tel Avivie prof. Rouppert publikował pod pseudonimem Zawilec.

Kazimiera Rouppertowa została zamordowana przez Niemców w Warszawie w 1944 r.

Szarek Jan, Profesor emerytowany UR w Krakowie,

Tadeusz Bujwid Żaba IPN w Krakowie,

Krzysztof Kapała Ogród Botaniczny UJ