Kazimierz Lubomirski – Honorowy Obywatel Myślenic (cz. 1)

Podczas kilku ubiegłorocznych sesji (w maju, kwietniu i listopadzie) radni miejscy debatowali nad trybem i zasadami nadawania tytułu „Honorowego Obywatela Myślenic”.

O ile się dobrze orientuję – dotychczas tytuły takie władze naszego miasta nadały tylko 2 osobom i to bardzo dawno temu, bo w okresie autonomii galicyjskiej. Byli to: prof. prawa na Uniwersytecie Jagiellońskim - Fryderyk Zoll („Starszy”, urodzony w 1834 roku w Dolnej Wsi, któremu tytuł nadano w 1886 r.) oraz Kazimierz książę Lubomirski, któremu tytuł nadano w roku 1909. Wzmiankę na ten temat możemy przeczytać w archiwalnym egzemplarzu „Czasu” nr 191 z dnia 23 sierpnia 1909 r.: „Kronika krajowa. Z Myślenic donoszą nam: Tamtejsza Rada miejska nadała jednomyślnie księciu Kazimierzowi Lubomirskiemu, właścicielowi dóbr ziemskich i posłowi na Sejm z powiatu myślenickiego obywatelstwo honorowe, w uznaniu zasług, ofiar i starań, jakie położył dla dobra miasta i powiatu w sprawie budowy kolei i regulacji rzeki Raby oraz z wdzięczności za bezpłatne odstąpienie miastu placów pod budowę gimnazjum i fabryki kapeluszniczej. Darowizna ta dla Myślenic tem donioślejsze ma znaczenie, że odstąpione na cele publiczne grunta przedstawiają znaczną wartość, leżą w najpiękniejszym miejscu, przyczyniły się do powiększenia terytorium gminnego o 28 morgów ziemi, ułatwiając powstawanie nowych postępowych budowli, wybawiły miasto od wielkich wydatków i kłopotów połączonych z poszukiwaniem odpowiednich na te cele gruntów.”

Po odzyskaniu niepodległości radni miejscy uhonorowali Kazimierza Lubomirskiego nadając jego imię ulicy prowadzącej z centrum miasta w kierunku Zarabia (po wojnie – ulica gen. Karola Swierczewskiego, obecnie – ulica Marszałka Józefa Piłsudskiego). Jak wynika z powyższych informacji – Kazimierz Lubomirski bez wątpliwości zasługiwał na uhonorowanie. Prawdopodobnie dla potwierdzenia tego faktu i jakby „ratyfikowania” decyzji myślenickich rajców sprzed ponad 113 lat przez obecnych radnych, burmistrz naszego miasta zgłosił na pierwszej sesji majowej Rady Miasta w 2022 roku kandydaturę Kazimierza Lubomirskiego razem z dwoma innymi kandydatami do tytułu „Honorowego Obywatela Myślenic”. (Uchwałę w sprawie nadawania takiego tytułu przyjęto na wcześniejszej sesji pod koniec kwietnia). Wniosek dotyczący księcia był rzetelnie uzasadniony i wpisywał się w liczne przedsięwzięcia realizowane w ramach obchodów jubileuszu 670 rocznicy lokacji miasta Myślenice. Został jednakże wycofany z powodu zgłoszonych przez radnych wątpliwości co do zasadności 2- óch pozostałych kandydatur oraz potrzeby zmiany zasad i trybu nadawania przedmiotowego tytułu. W związku z tym na sesji Rady Miasta w dniu 28 listopada ubiegłego roku podjęto nową uchwałę w sprawie zasad i trybu nadawania tytułu „Honorowego Obywatela”. Zadecydowano, że będą nadawane dwa tytuły:

- „Honorowy Obywatel Gminy Myślenice”, (który może być nadawany tylko osobom żyjącym),

- „Zasłużony dla Gminy Myślenice”, (który wyjątkowo „w szczególnie uzasadnionych przypadkach” może być nadawany osobom zmarłym).

Nie komentując racjonalności aktualnie obowiązującej uchwały warto zaznaczyć, że do tej pory nie nadano na jej podstawie żadnego z w/wymienionych tytułów. Można mieć jednak nadzieję, że kiedyś wreszcie doczekamy się ponownego utrwalenia pamięci o tak ściśle związanej z naszym miastem, zasłużonej nie tylko dla Myślenic ale i dla całego kraju postaci, i oprócz posiadanego już tytułu „Honorowego Obywatela’’ Kazimierz Lubomirski otrzyma także formalny tytuł „Zasłużonego dla Gminy”.

Poszerzając więc nieco informacje zawarte w uzasadnieniu zgłoszonej przez burmistrza kandydatury, przedstawię sylwetkę księcia w pełniejszym świetle: Kazimierz książę Lubomirski, syn Jerzego Henryka i Cecylii z d. Zamoyskiej urodził się 16. 07.1869 r. w Przeworsku, zmarł 15.12.1930 r. w Krakowie. Był wnukiem słynnego Henryka Lubomirskiego (1777 – 1859), pierwszego ordynata przeworskiego, który współtworzył Zakład Narodowy im. Ossolińskich (słynną Bibliotekę) i Muzeum Książąt Lubomirskich we

Lwowie. Chlubnie zapisał się w historii Polski jako dyplomata, działacz polityczny, społeczno-gospodarczy i sportowy.

W latach 1901-1913 zasiadał w Sejmie Krajowym Galicji VIII i IX kadencji reprezentując okręg myślenicki jako „poseł gmin wiejskich powiatu” oraz okręg obejmujący Suchą, Maków i Jordanów (wchodzące wówczas w skład powiatu myślenickiego). W sejmie pracował w kilku komisjach, m. in. w komisji szkolnej (działając aktywnie na rzecz utworzenia gimnazjum w Myślenicach), komisji kolejowej (zgłaszając projekt budowy linii kolejowej Podgórza przez Myślenice do Chabówki i finansując z własnych środków w kwocie 200 000 talarów (!) koszty opracowania wstępnej dokumentacji projektu) oraz w komisji agrarnej.

cdn

Kazimierz Pardyak