„Nie ma godniejszego celu, niż danie każdemu dziecku lepszej przyszłości”
Rozmawiamy z Teresą Sari, dyrektor Przedszkola Samorządowego nr 4, która ostatnio obchodziła 40-lecie pracy zawodowej.
Czy mogłaby Pani opowiedzieć o swoich pierwszych doświadczeniach jako wychowawca?
Moja przygoda z edukacją rozpoczęła się 40 lat temu, właśnie w Przedszkolu Samorządowym nr 4 w Myślenicach, z czego pierwsze 18 lat spędziłam w roli nauczyciela, a przez ostatnie 22 lata pełnię funkcję dyrektora przedszkola. Na początku musiałam stawić czoła wielu wyzwaniom. Było to zarówno zrozumienie i dostosowanie się do potrzeb każdego dziecka, jak i zarządzanie grupą przedszkolaków w taki sposób, aby każdy czuł się bezpieczny i miał możliwość rozwoju. Każde dziecko jest inne, więc wymagało to ode mnie dużo cierpliwości i empatii. Jako młody nauczyciel starałam się czerpać wiedzę z różnych źródeł. Uczestniczyłam w szkoleniach i konsultowałam się z bardziej doświadczonymi koleżankami. Dzięki temu zyskałam solidne podstawy teoretyczne, które mogłam zastosować w praktyce.
Patrząc wstecz na swoje początki, widzę, jak wiele się nauczyłam i jak bardzo rozwinęłam swoje umiejętności. Praca nauczyciela przedszkola to nie tylko nauczanie, ale również wychowanie i wspieranie dzieci w ich codziennych wyzwaniach. Te pierwsze doświadczenia były fundamentem, na którym mogłam budować swoją dalszą karierę, zarówno jako nauczyciel, jak i później jako dyrektor przedszkola.
Jak na przestrzeni tych 40 lat zmieniło się samo przedszkole, ale i metody nauczania i podejście do wychowywania dzieci?
Na początku mojej kariery przeważały tradycyjne metody nauczania, które koncentrowały się na bezpośrednim przekazywaniu wiedzy. Dziś coraz większy nacisk kładzie się na aktywne metody nauczania, które angażują dzieci poprzez zabawę, eksperymenty i odkrywanie. Obecnie personalizacja nauczania umożliwia dostosowanie metod do indywidualnych potrzeb i zdolności dzieci, a nauczycielki mają dostęp do gotowych scenariuszy zajęć i pomocy dydaktycznych online, co zmniejsza czas potrzebny na przygotowanie materiałów, które można również łatwo kserować. W ciągu ostatnich dekad nastąpił ogromny postęp technologiczny. W przedszkolach pojawiły się komputery, tablety, tablice interaktywne, roboty i inne urządzenia, które wspierają proces edukacyjny. Dzieci uczą się korzystania z technologii, co jest niezwykle ważne w dzisiejszym cyfrowym świecie.
W przeszłości wychowanie dzieci w przedszkolach koncentrowało się głównie na nauczaniu podstawowych umiejętności. Obecnie większy nacisk kładzie się na rozwój emocjonalny i społeczny dzieci. Nauka empatii, współpracy, rozwiązywania konfliktów i radzenia sobie z emocjami stała się integralną częścią programu wychowawczego.
Zmieniło się także podejście do współpracy z rodzicami. Kiedyś rodzice byli bardziej biernymi obserwatorami procesu edukacyjnego. Dziś są aktywnie angażowani w życie przedszkola poprzez różne formy współpracy, jak np. warsztaty, konsultacje czy wspólne projekty, organizację różnych imprez, uroczystości, festynów.
Na przestrzeni lat znacząco poprawiła się infrastruktura przedszkoli. Nowoczesne budynki, bezpieczne place zabaw, dobrze wyposażone sale dydaktyczne i nowoczesne zaplecze sanitarno-higieniczne są obecnie standardem.
Zmiany, które zaszły na przestrzeni ostatnich 40 lat, są efektem postępu w dziedzinie pedagogiki, technologii oraz zmian społecznych. Dzięki nim przedszkola stały się miejscem, gdzie dzieci nie tylko zdobywają wiedzę, ale również rozwijają swoje talenty, uczą się współpracy, samodzielności i radzenia sobie z wyzwaniami. Praca w takim dynamicznie zmieniającym się środowisku była i nadal jest dla mnie niezwykle inspirująca i satysfakcjonująca.
Jakie osiągnięcia w swojej karierze uważa Pani za najważniejsze? Czy jest jakieś konkretne wydarzenie lub projekt, z którego jest Pani szczególnie dumna?
Zarówno jako nauczycielka, jak i dyrektor, brałam udział w wielu istotnych projektach i wydarzeniach. Jako dyrektor moim kluczowym celem było unowocześnienie metod nauczania. Wprowadzenie interaktywnych zajęć, nauki przez zabawę oraz technologii, takich jak roboty do nauki kodowania i tablice interaktywne w czterech salach, znacząco poprawiło jakość edukacji i rozwój dzieci.
Jednym z osiągnięć, z którego jestem szczególnie dumna, jest fakt, że razem z poprzednią dyrektorką Przedszkola Samorządowego nr 6 w Myślenicach, Alicją Szlachetką, byłyśmy pionierkami w pozyskiwaniu funduszy z Unii Europejskiej. Zrealizowałyśmy sześć projektów współfinansowanych przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego oraz Gminę Myślenice, takich jak „Przedszkolacy z Seniorami odkrywają świat”, „Sprawny przedszkolak”, „Integracja od Przedszkola do Seniora”, „Integrujmy się”, „Wspólnie się uczymy i razem bawimy” oraz „Aktywny przedszkolak”. Od roku 2008 każde z przedszkoli wykorzystało kwotę po 150 000.00 zł . Oczywiście nie poprzestałyśmy na tym i w kolejnych latach dzięki wsparciu z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Krakowie oraz gminy Myślenice realizowałyśmy zadania inwestycyjne w ramach Programu Priorytetowego edukacja ekologiczna pn. „Eko przedszkolacy!”, „Eko - przedszkolacy walczą ze smogiem!”, „Mądre dzieci kontra śmieci.” W roku 2022 zaprosiłam do współpracy dyrektorkę Przedszkola Samorządowego nr 5 w Myślenicach Barbarę Woźnicę, z którą napisałyśmy projekt „Dziecko w świecie ekologii, a w roku 2023 wspólnie z dyrektorkami Przedszkoli nr 5, nr 7, nr 8 realizowałyśmy projekt „Nasze środowisko chronimy i ekologii się uczymy”. Cieszę się z dotychczasowych sukcesów i mam nadzieję, że w przyszłości będziemy kontynuować realizację kolejnych innowacyjnych projektów.
Jakie były największe wyzwania, z którymi musiała się Pani zmierzyć w swojej pracy?
W trakcie mojej pracy spotkałam się z wieloma wyzwaniami, które wymagały ode mnie zaangażowania, cierpliwości i determinacji.
Jako dyrektor musiałam zarządzać zespołem nauczycieli i pracowników przedszkola. Wyzwanie polegało na stworzeniu zgranej i zmotywowanej ekipy, która działała wspólnie na rzecz dzieci. Musiałam rozwijać umiejętności zarządzania, komunikacji i rozwiązywania konfliktów. Wprowadzenie nowych pomysłów czy realizacja projektów zawsze wiązało się z pewnym oporem i koniecznością przekonania zespołu do nowych rozwiązań. Musiałam znaleźć sposób, aby zainspirować nauczycieli do otwartości na zmiany i zapewnić im odpowiednie wsparcie. Chociaż współpraca z rodzicami jest kluczowa dla sukcesu przedszkola, bywa także wyzwaniem. Rodzice mają różne oczekiwania i potrzeby, a ich zaangażowanie bywa różne. Musiałam znaleźć sposoby na budowanie pozytywnych relacji, komunikację i zaangażowanie rodziców w życie przedszkola. Zarządzanie budżetem przedszkola, pozyskiwanie środków na modernizację i rozwój placówki to stałe wyzwanie. Musiałam nauczyć się efektywnego planowania finansowego, poszukiwania dodatkowych funduszy i oszczędzania tam, gdzie było to możliwe, bez kompromisów dla jakości edukacji. Każde z tych wyzwań było okazją do nauki i rozwoju. Dzięki nim stałam się bardziej elastyczna, kreatywna i zdeterminowana.
Jakie wartości są dla Pani najważniejsze w pracy z dziećmi?
W pracy z dziećmi kieruję się wieloma wartościami, które uważam za kluczowe dla ich wszechstronnego rozwoju i dobrostanu. Empatia jest fundamentem w pracy z dziećmi. Staram się zawsze zrozumieć ich uczucia, potrzeby i perspektywę. Ważne jest, aby dzieci czuły się słuchane i zrozumiane, co buduje ich poczucie bezpieczeństwa i zaufania. Szacunek dla każdego dziecka, niezależnie od jego wieku, pochodzenia, czy zdolności, jest kluczowy. Wierzę, że każde dziecko zasługuje na traktowanie z godnością i respektem. Staram się tworzyć środowisko, w którym każde dziecko czuje się ważne i doceniane.
Tworzenie bezpiecznego i zaufanego środowiska jest priorytetem. Dzieci muszą czuć się bezpiecznie, aby mogły swobodnie eksplorować, uczyć się i rozwijać. Staram się budować relacje oparte na zaufaniu i wzajemnym szacunku. Wierzę, że tworzenie środowiska, które promuje te wartości, jest kluczowe dla ich wszechstronnego rozwoju. Praca z dziećmi to nie tylko nauczanie, ale również kształtowanie ich charakteru i przygotowywanie do życia w społeczeństwie.
Jakie rady dałaby Pani młodym nauczycielom rozpoczynającym swoją karierę?
Może odpowiem słowami Janusza Korczaka: „Do wychowania dziecka potrzeba morza miłości i oceanu cierpliwości”. Młodym nauczycielom rozpoczynającym karierę w przedszkolu radziłabym przede wszystkim być cierpliwym i empatycznym, gdyż dzieci uczą się w różnym tempie i potrzebują wsparcia oraz zrozumienia. Ważne jest, aby stosować indywidualne podejście, dostosowując metody nauczania do potrzeb każdego dziecka, co pozwoli im rozwijać się w swoim tempie i czuć się ważnymi. Kluczowe jest budowanie pozytywnych relacji z dziećmi i ich rodzicami poprzez zaufanie i otwartą komunikację. Praca z dziećmi wymaga kreatywności, dlatego warto wykorzystywać różnorodne metody i narzędzia, oraz być elastycznym w dostosowywaniu planów do potrzeb dzieci. Stały rozwój zawodowy jest nieodzowny, dlatego uczestniczenie w szkoleniach, warsztatach i konferencjach oraz śledzenie nowych trendów w pedagogice jest ważne. Warto także uczyć się od bardziej doświadczonych kolegów i koleżanek, czerpiąc z ich doświadczeń.
Dobry nauczyciel przedszkolny powinien mieć pasję do pracy z dziećmi, co daje radość z codziennego kontaktu z najmłodszymi.
Jakie są Pani plany na przyszłość? Czy ma Pani jakieś cele lub marzenia zawodowe, które chciałaby jeszcze zrealizować?
Jako dyrektor przedszkola, planuję rozwijać naszą ofertę edukacyjną poprzez wdrażanie innowacyjnych metod nauczania i nowoczesnych technologii. Chcę również pogłębiać współpracę z lokalnymi społecznościami, aby zwiększyć wpływ przedszkola na rozwój dzieci i ich rodzin. W moich planach znajduje się także modernizacja budynku przedszkola oraz ogrodu. Chciałabym poprawić infrastrukturę, aby stworzyć jeszcze lepsze warunki do nauki i zabawy dla dzieci. Równocześnie marzę o stworzeniu przedszkola dwujęzycznego, aby wspierać rozwój dzieci przez wczesną naukę języków obcych. Chcę wprowadzić programy nauczania, które pomogą dzieciom osiągnąć biegłość językową i otworzą je na różnorodność kulturową. Zamierzam także rozwijać programy kodowania i robotyki, wprowadzając dzieci w świat nowych technologii w sposób zabawowy. Planuję zakupić zestawy do robotyki oraz laptopy i wysłać nauczycieli na odpowiednie kursy.
Jak wspomina Pani współpracę z rodzicami na przestrzeni lat? Czy zmieniło się coś w relacjach z rodzicami dzieci?
Współpraca z rodzicami była zawsze ważnym elementem mojej pracy w przedszkolu. Na początku kariery relacje były bardziej formalne, a komunikacja ograniczała się do podstawowych informacji przekazywanych podczas zebrań. Z biegiem lat, zaangażowanie rodziców wzrosło. Dziś rodzice są bardziej świadomi i aktywnie uczestniczą w zajęciach, warsztatach i wydarzeniach przedszkolnych. Rozwój technologii ułatwił szybką i regularną komunikację, co zacieśniło relacje i umożliwiło lepsze informowanie o postępach dzieci.
Indywidualne podejście do dzieci zwiększa zaangażowanie rodziców w proces edukacyjny i wychowawczy. Choć intensywna współpraca wiąże się z wyzwaniami, takimi jak wysokie oczekiwania rodziców i potrzeba balansu między pracą a życiem osobistym, korzyści są ogromne. Bliska współpraca pozwala lepiej dostosowywać metody nauczania do potrzeb dzieci, tworząc silne relacje i poczucie wspólnoty. Wierzę, że otwarta i partnerska relacja z rodzicami jest kluczowa dla sukcesu każdego dziecka.
Jakie zmiany zauważa Pani w podejściu dzieci do nauki i zabawy?
Zauważyłam wiele zmian w podejściu dzieci do nauki i zabawy. Te zmiany wynikają z postępu technologicznego, zmian społecznych, ewolucji metod wychowawczych i nowych oczekiwań rodziców. Obecnie dzieci dorastają w środowisku nasyconym technologią, co z jednej strony umożliwia dostęp do interaktywnych treści edukacyjnych, ale z drugiej prowadzi do krótszej koncentracji uwagi i mniejszego zainteresowania tradycyjnymi metodami nauczania. Preferują one aktywne metody, takie jak eksperymenty, projekty grupowe i nauka przez zabawę, a także wykazują większą świadomość emocjonalną. Dzieci często wybierają zabawy związane z technologią, co może ograniczać czas spędzany na świeżym powietrzu. Urbanizacja i zwiększone korzystanie z technologii wpływają na zmniejszenie aktywności fizycznej, dlatego jako dyrektor zwracam uwagę żeby dzieci jak najwięcej przebywały w naszym pięknym ogrodzie czy wychodziły na spacery. Współczesna zabawa jest bardziej zorganizowana i zaplanowana, co choć wartościowe, może ograniczać czas na spontaniczną, kreatywną zabawę. Ważne jest zachowanie równowagi między technologią a tradycyjnymi formami nauki i zabawy, aby zapewnić dzieciom możliwość wszechstronnego rozwoju fizycznego, emocjonalnego i intelektualnego.
Czego można Pani życzyć na kolejne 40 lat?
Na kolejne 40 lat życzę sobie przede wszystkim dobrego zdrowia i energii, by z pasją kontynuować pracę z dziećmi oraz realizować swoje marzenia. Chciałabym nadal rozwijać swoje umiejętności zawodowe, wprowadzać innowacyjne metody edukacyjne, realizować różnorodne projekty i czerpać satysfakcję z pracy oraz współpracy z innymi. Życzę sobie także równowagi między pracą a życiem osobistym, czasu na odpoczynek, podróże i moje hobby, oraz nieustającej inspiracji i motywacji. Mam nadzieję, że będę mogła pozytywnie wpływać na rozwój dzieci i społeczności, a moje osobiste marzenia i cele będą się spełniać. Cieszę się na przyszłość, licząc na wiele radości i sukcesów.
Rozmawiała: Karolina Korneszczuk-Podoba