Powrót do domu

Historia 3 września 2024 Wydanie 33/2024
Powrót do domu
Nieśmiertelnik typu brytyjskiego należący do kpr. Władysława Wileńskiego z okresu jego służby w 1. Dywizji Pancernej, źródło: Muzeum Niepodległości w Myślenicach

Wojenna epopeja myśleniczanina Władysława Wileńskiego - część 3

Po wojnie każdy z żołnierzy generała Maczka musiał stanąć przed dramatycznym wyborem.

Każdy z nich zadawał sobie pytanie wracać do kraju, który znalazł się w sowieckiej strefie wpływów czy pozostać na emigracji? Przed podobnym dylematem stanął także i pochodzący z Myślenic podoficer. Ostatecznie w czerwcu 1947 roku Wileński powrócił do Polski. Dwa lata później został przeniesiony do rezerwy. Po powrocie do kraju zamieszkał w swoim rodzinnym mieście. Pracował najpierw w drukarni w Krakowie, a później w jednym z przedsiębiorstw budowlanych w Myślenicach. Były żołnierz Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie znalazł się pod obserwacją funkcjonariuszy Urzędu Bezpieczeństwa. Wileński tak zapamiętał ten trudny okres w swoim życiu: „Kiedy wróciłem do kraju od razu zainteresowało się mną UB. Dostałem wezwanie na komendę w Myślenicach. Wtedy siedziba UB mieściła się w dzisiejszym ośrodku zdrowia przy ul. Kazimierza Wielkiego. UB-ecy wypytywali dlaczego wróciłem. Posądzali mnie o współpracę z zachodnim wywiadem i grozili deportacją w głąb Rosji. Jak to nazywali na „białe niedźwiedzie”.

Na szczęście Wileński zdołał przetrwać te ciężkie czasy. Weteran 1. Dywizji Pancernej dożył upadku komunizmu w Polsce. Zmarł 11 marca 2003 roku. Żołnierz generała Maczka został pochowany na myślenickim cmentarzu parafialnym.

Na końcu warto wspomnieć, że wiele pamiątek związanych z Władysławem Wileńskim i jego służbą w polskich formacjach pancernych w czasie II wojny światowej znajduje się na ekspozycji stałej Muzeum Niepodległości w Myślenicach. Pamiątki te kilka lat temu przekazała do myślenickiego muzeum jego córka – pani Marta Wileńska.

Andrzej Małysa
Muzeum Niepodległości w Myślenicach